Manden Donsolu Kalikan


Kamajan kulu, Siby

Kamajan kulu, Siby

Texte bilingue malinké-français recueilli par Youssouf Tata Cissé, retranscrit par Gérard Galtier (gerardgaltier at noos.fr), suivi de la traduction française

Note sur la retranscription du « Manden Kalikan (Charte des Chasseurs du Mandé)

Le texte ci-dessous est basé sur la version publiée par Youssouf Tata Cissé dans « La Charte du Mandé et autres traditions du Mali », éditions Albin Michel, 2003. Cette transcription a le grand avantage de n’utiliser aucun caractère phonétique spécial, ce qui rend sa reproduction très facile sur l’ensemble des imprimantes. Le parler utilisé est une forme de malinké (maninka) des textes de griot de la région de Kangaba au Mali.

Gérard Galtier, (Responsable d’édition, auteur d’une thèse sur les parlers mandingues) Email : <gerardgaltier at noos.fr>

Manden sigila bèèn ni kanu le kan, ani hòrònya ni badenya.

O kòrò le ko siyawoloma te Manden tugun.

An ka kèlè kòrò dò filè nin di.

O la sa, Sanènè ni Kòntròn dennu be na u kan bò

dunya faan tan-ni-fila ma,

Manden bèè ladèlen tògò la.

1.

Donsolu ko :

Ko nî bèè : nî ;

Ko tonya koni don, ko nî be bò fònyò na nî nya,

Ko nka nî man kòrò ni nî di,

Ko nî man fisa ni nî di.

2.

Donsolu ko :

Nî bèè, nî ;

Nî tòòrò sarabali te.

O la sa,

Ko mògò si kana bila i sigi-nyògòn na,

Ko mògò kana i mògò nyògòn nî matòòrò,

Ko mògò kana i mògò nyògòn lajaba.

3.

Donsolu ko :

Ko bèè k’i jaan to i mògò nyògònnu na,

Ko bèè k’i bangebagalu bato,

Ko bèè k’i dennu lamò a nya ma,

Ko bèè k’i la lumògòlu ladon.

4.

Donsolu ko :

Ko bèè k’i jaan to i faso la ;

Ko n’i nò a mèn ko faso, n’o ye jamana di,

Ko mògòlu ko don,

Ko ni mògò banna jamana wo jamana kò kan,

Ko o jamana wo dugukolo yèrè be nyanafin.

5.

Donsolu ko :

Ko kòngò man nyi,

Ko jònya man nyi ;

Ko kòngò ni jònya nyògòn ko jugu te,

Dunya-so yan.

Ko ka ton ni kala to annu bolo,

Ko kòngò te mògò faga tugun, Manden,

Ni jaa kèra nafèn di ;

Ko kèlè te dugu ti tugun, Manden,

Ka a jòòn bò ;

Ko nègè te don mògò da rò tugun, Manden

Ka wa a feere ;

Ko mògò te bugò tugun, Manden,

Sanko k’a faga,

K’i ye jòòn-den di.

 6

Donsolu ko :

Ko jònya si lasala bi,

Manden dènèn n’a dènèn ;

Ko binkanni dabilala bi, Manden,

Ko nyani jugu banna bi, Manden.

Kòngò man nyi,

Malo te kòngòtò la ;

Nyani man nyi,

Jò-yòrò te nyanibagatò la ;

Danbe te jòòn na

Dunya yòrò si.

7

Fòlò mògòlu ko :

Ko mògònin-fin yèrè-kun,

A kolo n’a buu

A sèmè n’a fasa,

A golo n’a fari kan si,

Ko olu be balo suman ni ji le la ;

Ko nka k’a nî be balo fèn saba la :

Sago na mògò ye,

Sago na kuma fò,

Ani sago na ko kè ;

Ko ni nin fèn saba dò ye nî majè,

Ko nî be tòòrò,

Ko nî be tyòòlò.

O la sa, donsolu ko :

Ko bèè wasa b’i yèrè rò,

N’a ma kè i faso tana tinya di ;

Ko bèè ta ye i sòròfèn di.

Manden kalikan filè nin di,

Ka a da dunya bèè ladèlen tolo kan.

Une réflexion au sujet de « Manden Donsolu Kalikan »

  1. Ping : La Charte des Chasseurs du Mandé | FASOKAN

Laisser un commentaire